-
Wycieczki
-
Niezbędnik
Dzień czwarty. Do schroniska PTTK na Rycerzowej
Soblówka-Szkoła (PKS — 690 m) — Rycerzowa schronisko PTTK (1120 m), 1.30 g. — Przełęcz Halna (1170 m) — znaki czarne, 1.45 g. — Mała Rycerzowa (1207 m) — znaki czerwone, 2 g. — Muńcuł (1165 m), 3.30 g. — Ujsoły-Poczta (PKS — 560 m) — znaki zielone, 4.45 g.; GOT 21 pkt.
Droga z Soblówki używana była od dawna jako krótkie, pasterskie dojście na halę pod Rycerzowa. W 1974 r. drogę tę poszerzono dla ułatwienia wywozu elementów budowlanych do powstającego wówczas schroniska PTTK typu „bacówka”. Po otwarciu schroniska drogę nazwano ..Szlakiem Wozaków”, a Oddział PTTK „Babiogórski” w Żywcu wyznakował ją kolorem czarnym. Szczytowa polana Muńcuła (1165 m) słynie w całym Paśmie Wielkiej Raczy z rozległych panoram.
Z centrum Ujsoł dojazd autobusem PKS do ostatniego przystanku w Soblówce (Soblówka-Szkoła), gdzie rozpoczynają się znaki czarne oraz przebiega szlak żółty z Krawcowego Wierchu na Rycerzowa.
SOBLÓWKA (650-780 m), wieś w dolinie potoku Cicha, ciągnąca się aż do podnóży Wielkiej Rycerzowej i pod przełęcz Przyslop (osiedle Królowa). Została prawdopodobnie założona przez osadników skazanych za przestępstwa na banicję, ma wybitne walory krajobrazowe.
Od przystanku PKS Soblówka-Szkoła idziemy w górę doliny mijając drewnianą kaplicę (tu skręcają na prawo znaki żółte). Po około 350 m przy gajówce rozwidlenie dróg i zbieg potoków. Na wprost widoczne fragmenty grzbietu Równego Beskidu, którym przebiega granica państwa z Czechosłowacją.
Przekraczamy mostek na Cichej skręcając na prawo na zach. w boczną dolinkę. Droga przebiega świerkowymi lasami z fragmentarycznymi widokami na wprost na zalesiony grzbiet Rycerzowej. Po ok. 20 — 25 min od Soblówki przy granicy lasu i pól spotykamy na kolejnym skrzyżowaniu dróg ogrodzone pole namiotowe. Droga na lewo prowadzi stąd koło osiedla Królowa na przełęcz Przysłop (940 m) i do granicy państwa.
Przez rozległą, pokrytą polami równinę szlak doprowadza do przysiółka Hutyrowa, gajówki „U Sporka” oraz do granicy lasu na jednym z bocznych grzbietów Rycerzowej. W tyle za nami ładny widok na Bednarów Beskid oraz na Wielki Smereków z sięgającymi wysoko osiedlami.
Opuszczamy Hutyrowa wkraczając wzdłuż małego potoczka w rozległe kompleksy leśne Rycerzowej. Po chwili droga skręca nieco w lewo i stromo pnie się w górę na płd. zach. Nieco wyżej dołącza do szlaku droga wozowa. Przechodzimy skrajem obszernej polany z szałasem, skąd widać w dole domy Hutyrowej. Podejście staje się łagodniejsze, mijamy zarastający wyrąb, po czym wznosimy się znów dosyć mozolnie lasem. Wyżej (po obszernym zakolu w lewo) osiągamy skrzyżowanie kilku dróg na płaskim terenie (z Soblówki 50 min).
Szlak kieruje się w lewo drogą wozową skosem grzbietu na płd. zach. na jego trawers, jednostajnie zyskując wysokość. Po dalszych ok. 20 min żmudnego podejścia teren wyrównuje się i po odcinku niemal płaskim droga wyprowadza na skraj wielkiej hali, która obejmuje znaczną powierzchnię na stoku Małej Rycerzowej. W miejscu tym z prawej strony dołączają znaki żółte z Soblówki (od wyjścia 1.15 g.).
Za znakami czarnymi i żółtymi trawersujemy halą stok Rycerzowej na zach. w pobliżu granicy lasu z urozmaiconymi panoramami na Równy Beskid i rejon przełęczy Przysłop. Na prawo widoczne są podszczytowe rejony Małej Rycerzowej. Uwaga! Ostrzega się przed wychodzeniem w prawo na skróty — bez szlaku — na wierzchołek Małej Rycerzowej, zwłaszcza przy słabszej widoczności. Teren jest tu trudny orientacyjnie!
Po nieznacznym obniżeniu się i przecięciu pasa lasu skręcamy halą w górę na płn. na wprost widocznego schroniska PTTK i górującego nad nim szczytu Wielkiej Rycerzowej (1226 m). Przy dojściu do schroniska po lewej, nieco w dole stoi szałas pasterski i dwa domki letniskowe. Spod schroniska PTTK otwiera się imponująca panorama na większość szczytów pasma granicznego, wśród których dominuje Oszus i za przełęczą Glinką — Kraw-cowy Wierch.
SCHRONISKO PTTK NA RYCERZOWEJ (1120 m) to pierwsze z małych schronisk turystyki kwalifikowanej zwanych ,,bacówkami”, wzniesione w rekordowo krótkim czasie przez Zakład Remontowo-Budowlany PTTK w Bielsku-Białej, od września 1974 r. do września 1975 r. Elementy do budowy były transportowane przez kolumny wozaków zbudowaną przez wykonawcę schroniska, trudną technicznie drogą z Soblówki pod szczyt Wielkiej Rycerzowej. Budowa tego schroniska typu „bacówka” zapoczątkowała kolejne podobne inwestycje w Karpatach. Do 1987 r. wzniesiono ich w polskich górach 11.
Od schroniska dość mozolnie lecz krótko podchodzimy odkrytym terenem na Przełęcz Halną, którędy przebiega szlak czerwony ze Zwardonia do Rycerki Dolnej oraz dołącza szlak niebieski ze schroniska PTTK na Przegib-ku (ten ostatni obiekt widać dobrze na lewo wraz z osiedlem Przegibek w obniżeniu grzbietu Wielkiej Będoszki).
Spod bacówki i z Przełęczy Halnej widać też dokładnie podpory orczykowego wyciągu narciarskiego o długości 510 m (własność Kopalni „Jankowice”), który górną częścią sięga wierzchołka Wielkiej Rycerzowej i granicy państwa.
Skręcamy w prawo na grzbiet Małej Rycerzowej szlakiem czerwonym wznosząc się na halę początkowo stromiej, potem coraz łagodniej ku granicy
świerkowych lasów i pod szczyt Małej Rycerzowej (1207 m), gdzie rozpoczyna się szlak zielony. Wspaniała panorama spod wierzchołka w kierunku wsch. i płd.-wsch. obejmuje od lewej: grupę Pilska i Lipowskiej stanowiącą tło dla Hrubej Buczyny i Krawcowego Wierchu, w dole wieś Glinkę, dalej w prawo Kaniówki i Solisko, dwuwierzchołkowy Oszus (pod nim Klin), Równy Beskid i opadającą ku przełęczy Przysłop — Świtkową. Przerwę w dużych kompleksach leśnych stanowią tylko wąskie pasy pól pod Królową — jednym z przysiółków Soblówki.
Od skrzyżowania szlaków znaki zielone schodzą łagodnie halą na wsch. do granicy lasu (szałas), gdzie z prawej strony dołącza szlak żółty ze schroniska na Rycerzowej do Soblówki. Wkraczamy na grzbiet w kierunku Muńcuła skręcając w lewo na płn. wsch. i płn. Po chwili ukazuje się mała polana z widokiem na Muńcuł i następuje dalszy ciąg łagodnego zejścia świerkowym lasem do miejsca skrętu na prawo znaków żółtych.
Znakami zielonymi obniżamy się lasem do miejsca wyrównania terenu, a następnie za małym pagórkiem do kolejnego wyrównania linii grzbietu. Teraz szlak skręca w lewo na płn. zach. i kilkoma uskokami obniża się do miejsca, gdzie od drogi oddziela się słabo zarysowana ścieżka w lewo na zach. biegnąca ku dolinie Danielki. Przez mały garb terenu schodzimy stromo na płn. na przełęcz Hotar (991 m) — z Małej Rycerzowej 45 min. Na przełęczy szlak przekracza prostopadła droga z doliny Danielki do Soblówki.
Szeroką aleją, świerkowo-bukowym lasem szlak jednostajnie i dość mozolnie wznosi się na płn. i nadal, lecz już łagodniej, w tym samym kierunku. Na stromym wsch. stoku opadającym ku Soblówce rośnie dorodny las bukowy. Ponownie nieco stromiej szlak podchodzi na płn. zach., po czym łukiem na płn. wsch. wyprowadza na rozległą szczytową halę Muńcuła. Z hali tej mamy znakomite widoki, najciekawsze w kierunku wsch. Widać tu grupę Lipows-kiego Wierchu i w dole wieś Glinkę. Nad Glinką po lewej stronie rozłożyły się osiedla na Kubiesówce, za którymi wznoszą się Krawcowy Wierch i Jaworzyna (1045 m). Z prawej od Glinki widać całe pasmo graniczne od Kaniówek poprzez Oszus do Rycerzowej na płd., z lewej na zach. grzbiet Mładej Hory, a w głębi Praszywkę i Wielką Będoszkę.
Przez halę znaki zielone pomiędzy dwoma pasami lasu świerkowego podchodzą na płn. zach. na szczyt Muńcuła (1165 m). W odległości ok. 50 m od wierzchołka góry znajduje się interesująca wychodnia piaskowca. Tu (uwaga na znaki!) należy skierować się halą w prawo na wsch., początkowo łagodnie, potem coraz stromiej schodząc zwężającym się pasem hali w stronę wysokopiennego lasu świerkowego.
Widać z tego odcinka szlaku Boraczy Wierch, Suchą Górę nad Rajczą oraz na płn. grupę Wielkiej Zabawy.
Lasem świerkowym jednostajnie obniżamy się na płn. wsch., a następnie za niewielkim wyrównaniem terenu kontynuujemy zejście w tym samym kierunku. Z lewej strony szlak mija przecinkę (na tle grzbietu Urówki oglądamy tu Radiowiec), po czym wychodzi z lasu na rozległą równinę z rzadko rozrzuconymi domami osiedla Szczytkówka i ciekawym widokiem. Na płn. widoczna Barania Góra, Sucha Góra nad Rajczą i Lipowski Wierch, na płn. wsch. wieś Glinka, nad którą Jaworzyna (1045 m) — do tego miejsca z Muńcuła 30 min.
Skrajem hali i lasu obniżamy się, a następnie'idziemy płasko na wsch. obok domów Szczytkówki. Nad Soblówką widać graniczną kulminację Klina oraz Równy Beskid, a na płd. Muńcuł i w głębi Wielką Rycerzową.
Między domami Szczytkówki leży schronisko studenckie „Kauzyperda”. Skręcamy na płn. wsch. na polanę Kroczakówka, przez którą następuje jednostajne zejście do lasu świerkowego. Na prawo widok na Kubiesówkę i Krawcowy Wierch, a w głębi na Palenicę, Sypurzeń i Pilsko.
Nieco niżej szlak zielony przechodzi przez małą polanę, skąd oglądamy Baranią Górę i Wielką Zabawę. Zaraz za polaną należy skręcić z drogi do wysokopiennego lasu świerkowego. Schodzimy stromo na płn. wsch., po czym łagodniej na płn. Pomiędzy drzewami ukazuje się potężny już stąd grzbiet Muńcuła, a niżej — po drugiej stronie doliny Danielki — szczyt Urówki (796 m). Przed granicą lasu droga zwiększa nachylenie i szlak wyprowadza na polany sięgające stąd do doliny Danielki. Widać także Ujsoły ze wznoszącą się nad nimi Kiczorą (784 m), a w głębi Suchą Górę nad Rajczą, Boraczy Wierch i Lipowski Wierch.
Polami krótko i stromo schodzimy do doliny Danielki skręcając w prawo na drogę lokalną z Mładej Hory do Ujsoł. Przechodzimy most na Ujsole. Wśród gęstej zabudowy wsi znaki zielone dochodzą do szosy z Ujsoł do Rajczy. Stąd ok. 60 m powyżej znajduje się przyst. PKS Ujsoły-Poczta, a ok. 500 m w tym samym kierunku leży centrum wsi.
Przejście trasy wycieczki w kierunku przeciwnym: Ujsoły-Poczta PKS — Muńcuł 2 g. — Mała Rycerzowa 3.30 g. — Przełęcz Halna 3.45 g. — Rycerzową schronisko PTTK 4 g. — Soblówka-Szkoła PKS 5.15 g.; GOT 22 pkt.
Tekst pochodzi z przewodnika turystycznego „7 dni w Ujsołach”
autorstwa Andrzeja Matuszczyka.
Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa - Kraków 1989
Copyright 2009 © 365 dni w Beskidach, Inspired by Alpha Studio