-
Wycieczki
-
Niezbêdnik
Dzieñ siódmy. Spojrzenie z hali Krawculi na tereny odbytych wycieczek
Z³atna-Szko³a (PKS — 620 m) — dolina Straceñca — Krawcowy Wierch schronisko PTTK (1050 m) — znaki niebieskie, 1.45-2 g. — Kubiesówka (868 m), 3 g. — Glinka-Szko³a PKS (650 m) 3.30 g. — Soblówka-Szkola (PKS — 690 m) — znaki ¿ó³te, 4.45 g.; GOT 20 pkt.
Gdy w 1976 r. otwarte zosta³o drugie w polskich górach schronisko PTTK — schronisko turystyki kwalifikowanej typu „bacówka” na Krawcowym Wierchu, dokonano korekt w sieci szlaków maj±c na celu w³±czenie nowego schroniska w ci±g wêdrówek z Pasma Wielkiej Raczy w kierunku Pilska. Trasa proponowanej tu wycieczki wiedzie dwoma z trzech odcinków nowych szlaków wytyczonych w tym rejonie w drugiej po³owie lat 70.
Do punktu rozpoczêcia wêdrówki nale¿y dojechaæ z centrum Ujso³ autobusem zmierzaj±cym do Z³atnej — do przystanku PKS Z³atna-Szko³a. (Informacja o wsi Z³atna patrz: Dzieñ trzeci.)
Ko³o przystanku Z³atna-Szko³a spotykamy znaki niebieskie prowadz±ce od strony Hali Lipowskiej. Od wspomnianego przystanku obok szko³y idziemy ok. 300 m szos± na zach., wracaj±c w stronê Ujso³. Przy szosie kiosk gastronomiczny i Klub „Ruchu”. Przed drewnian± kaplic± skrêcamy w lewo na boczn± drogê i przez most wchodzimy do doliny potoku Straceniec.
Znaki niebieskie wiod± ¶wierkowym lasem, przekraczaj± potok i ko³o widocznego z prawej strony sza³asu opuszczaj± las, kieruj±c siê do malowniczo po³o¿onego osiedla Jastrzêbie. Okazale wygl±da z tego miejsca stok Krawcowego Wierchu z siêgaj±cymi wysoko polami (od wyj¶cia 15 — 20 min).
Szeroka droga prowadzi dalej dolin± na p³d. wsch. i ³ukiem na p³d. wysokopiennymi lasami ¶wierkowymi. Potok Straceniec p³ynie tu w¶ród bloków piaskowca tworz±c ma³e, malownicze wodospady. Z lewej strony mijamy wyr±b na stoku, nastêpnie przechodzimy obok starego kamienio³omu, za którym szlak nieco bardziej w górê wznosi siê na wsch. (w dole wodospad na Straceñcu). Skrêcaj±c ³ukiem w prawo znaki niebieskie dochodz± do skrzy¿owania dróg, granicy lasu i ³±ki po prawej stronie stoku (od Z³atnej 45 min).
Dolina skrêca tutaj w lewo na p³n. wsch. W¶ród zarastaj±cych ³±k mijamy widoczn± po prawej, stoj±c± na stoku le¶niczówkê. Szlak ponownie wiedzie ¶wierkowymi lasami, przecina potok Straceniec i dochodzi a¿ pod du¿y zarastaj±cy wyr±b, który siêga w kierunku szczytu Krawcowego Wierchu. Dolina zwê¿a siê, a szlak przekracza w±ski ju¿ tutaj Straceniec i prowadzi ³ukiem na p³d. wsch. Mijamy kolejno wyr±b, naturalny próg piaskowca i ukryty z lewej w¶ród wysokich ¶wierków domek pracowników le¶nych. Podej¶cie staje siê bardziej strome. Dochodzimy do miejsca spiêtrzenia stoku (od Z³atnej 1-1.15 g.).
St±d szlak wznosi siê znów stromo na p³d. wsch. na stok Krawcowego Wierchu, a nastêpnie skrêcaj±c w prawo i nadal pn±c siê w górê pokonuje na ukos zarastaj±c± przecinkê. Idziemy ci±gle w górê do lasu ¶wierkowego, przekraczamy jeden z bocznych grzbietów Krawcowego Wierchu (woda), sk±d nastêpuje trawers w±sk± ¶cie¿k± p³asko na p³d. £ukiem w lewo doj¶cie prowadzi na skraj du¿ej hali Krawculi i do widocznego z daleka schroniska PTTK.
SCHRONISKO PTTK NA KRAWCOWYM WIERCHU (1050 m) to ma³y obiekt dla turystyki kwalifikowanej typu „bacówka”, wzniesione przez Zak³ad Remontówo-Budowlany PTTK w Bielsku-Bia³ej w okresie od wrze¶nia 1975 r. do grudnia 1976 r. Powstanie tego schroniska zape³ni³o istotn± lukê w sieci górskich obiektów w Beskidzie ¯ywieckim. Staraniem Komisji Turystyki Górskiej Oddzia³u PTTK w ¯ywcu i Podkomisji Zagospodarowania Komisji Turystyki GórskiejZG PTTK w Krakowie w latach 1976—77schronisko na Krawcowym Wierchu po³±czone zosta³o nowymi szlakami turystycznymi ze schroniskami PTTK na Rycerzowej, hali Rysiance i Hali Lipowskiej oraz wsiami Z³atn± i Glink±. W bezpo¶rednim s±siedztwie schroniska funkcjonuje w zimie wyci±g zaczepowy o d³ugo¶ci 250 m z tras± zjazdow±.
Po odpoczynku i posi³ku w schronisku zachêcam do podej¶cia ok. 250 m w górê pod wierzcho³ek Krawcowego Wierchu (1064 m) — uwaga, granica pañstwa! Otwiera siê st±d piêkna i rozleg³a panorama na zach. i p³n. zach. Z lewej strony na zach. widaæ dosyæ skomplikowany orientacyjnie uk³ad grzbietów w pa¶mie granicznym od rejonu prze³êczy Glinka po charakterystyczn± prze³êcz Przys³op (940 m) nad Soblówk±, dla których t³em s± po³o¿one po stronie s³owackiej Rozsutec i Wielki Fatrzañski Krywañ. Dalej, na prawo, ogl±damy nak³adaj±ce siê grzbiety Wielkiej Rycerzowej i Wielkiej Raczy z dominuj±cym nad Ujso³ami Muñcu³em. Na p³n. zach. za grzbietem Kiczory (784 m) i Lipowskiego Wierchu wznosz± siê szczyty otaczaj±ce Prze³êcz Koniakowsk± oraz p³aski i zalesiony wa³ Baraniej Góry. Przy lepszej widoczno¶ci na ostatnim planie ukazuje siê najwy¿szy szczyt Beskidu ¦l±skiego — £ysa Góra oraz Pasmo Po³omów — w Czechos³owacji.
Od schroniska PTTK za znakami ¿ó³tymi schodzimy na zach. do granicy lasów ¶wierkowych wzd³u¿ grzbietu Krawcowego Wierchu ³agodnie opadaj±cego w kierunku Kubiesówki. Z ma³ego obni¿enia znaki ¿ó³te wiod± poziomo szerok± drog± po¶ród rzadkiego lasu, mijaj±c z lewej przecinkê. Obni¿amy siê jednostajnie do kolejnego wyrównania terenu, gdzie w lewo odchodzi szeroka (spychaczowa) droga do Glinki (w zimie dogodny zjazd narciarski).
Idziemy nadal ³agodnie w dó³ skrajem zarastaj±cej polany. Otwiera siê st±d ³adny widok na Lipowski Wierch, Boraczy Wierch oraz p³ask± sylwetkê Prusowa. Wkrótce osi±gamy miejsce, w którym dochodzi od lewej strony droga le¶na (od schroniska PTTK 30 — 45 min).
Szlak biegnie dalej poziomo lasem, po czym okr±¿a hakiem w prawo wierzcho³ek D³ugiego Gronia (929 m) doprowadzaj±c do granicy pól uprawnych i ³±k (sza³asy pasterskie). Na lewo rozleg³y widok na Wielki Smereków, Równy Beskid i Switkow±, za któr± znajduje siê obni¿enie prze³êczy Przys³op nad Soblówk±.
Stokiem D³ugiego Gronia ³agodnie schodzimy na prze³êcz pod widoczn± na wprost bezle¶n± Kubiesówk± z masztem telewizyjnego przeka¼nika, za któr± imponuj±co prezentuje siê Muñcu³. Tu¿ obok nas, na p³d. stoku Kubiesówki roz³o¿y³o siê osiedle D³ugi Gron. Szlak omija szczyt Kubiesówki ³ukiem w lewo i trawersuj±c jej stromy p³d. stok schodzi krótko do du¿ego osiedla Kulówka. Pomiêdzy domami osiedla idziemy poziomo na zwornikowy punkt grzbietu, sk±d w prawo odchodzi droga do centrum Ujso³.
Odt±d szlak ¿ó³ty skrêca w lewo i schodzi stromo polami na p³d. zach. z widokiem na wie¶ Glinkê, dolinê Ma³ej Smerekówki oraz na Muñcu³ i Rycerzow±. Skrêcamy ³ukiem na p³d. i przecinaj±c pas lasu nadal dosyæ stromo schodzimy polami do doliny potoku Glinka, szosy Glinka — Ujso³y i przystanku PKS Glinka-Szkola.
GLINKA (600—680 m) to wie¶ w dolinie potoku Glinka oraz jego dop³ywów Ma³ej i Wielkiej Smerekówki. Le¿y w odleg³o¶ci 4 km od prze³êczy Glinka zwanej te¿ Ujsolsk± i granicy pañstwa z Czechos³owacj±. W osiedlach nad Glink±: Na Wajdowym Groniu i Na Butorówce znajduj± siê kamienne kapliczki przydro¿ne z XVII i XVIII w.
W¶ród zabudowañ wsi szlak ¿ó³ty prowadzi szos± w dó³ przez ok. 150 m w stronê Ujso³. U wylotu doliny Wielkiej Smerekówki, w miejscu skrêtu szosy nale¿y skierowaæ siê na boczn± drogê w lewo, w górê biegu tego
potoku. Po krótkim marszu dolin± Smerekówki (ok. 15 min od Glinki) kierujemy siê na prawo w górê na p³d. zach. do lasu, wybieraj±c na skrzy¿owaniu dróg prawe odga³êzienie. Id±c na zach., a wy¿ej po wyj¶ciu z lasu na pola na p³n. zach., osi±gamy prze³êcz pod Such± Grap± i domy osiedla Ma³y Smereków (od PKS w Glince 30 min). Z prze³êczy ³adny widok na bliski sto¿ek Wielkiego Smerekowa, za którym wystaje Bednarów Beskid w pa¶mie granicznym. Na prawo wznosi siê Muñcu³, a w dole p³ynie potok Cicha. Za nami pozostaje Kubiesówk± z osiedlami siêgaj±cymi jej szczytu.
Grzbietem Suchej Grapy idziemy ³agodnie w górê na p³d. Szczyt jej przekraczamy trawersuj±c go od lewej strony przez pas lasu. Na skrzy¿owaniu dróg nale¿y skrêciæ w lewo. Wkrótce szlak ¿ó³ty dochodzi do ma³ego przysió³ka M³ynarzowa, usytuowanego u stóp Wielkiego Smerekowa (1041 m).
Przy ostatnich domach osiedla nale¿y skrêciæ w prawo na zach. i polami, mijaj±c pojedyncze domy, schodziæ na zach. i p³d. zach. Po przekroczeniu pasa lasu szlak obni¿a siê do doliny potoku Cicha i szosy w górnej czê¶ci wsi Soblówk±.
Od krzy¿a przy szosie idziemy jeszcze ok. 600 m drog± w górê ko³o zabudowañ Soblówki do ostatniego przystanku PKS Soblówka-Szko³a w pobli¿u kaplicy oraz miejca rozpoczêcia znaków czarnych prowadz±cych do schroniska PTTK na Rycerzowej. (Informacja o wsi Soblówk± patrz: Dzieñ czwarty.)
Przej¶cie trasy wycieczki w kierunku przeciwnym: Soblówka-Szkola — Glinka 1 g. — Kubiesówk± 1.45 g. — Krawców Wierch schronisko PTTK 3 g. — dolina Straceñca — Zlatna-Szkola 4.30 g.; GOT 21 pkt.
Tekst pochodzi z przewodnika turystycznego „7 dni w Ujso³ach”
autorstwa Andrzeja Matuszczyka.
Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa - Kraków 1989
Copyright 2009 © 365 dni w Beskidach, Inspired by Alpha Studio